Trên cơ sở tổng kết, đánh giá thi hành Luật Đất đai 2013 của các Bộ ngành, địa phương cho thấy, sau hơn 7 năm tổ chức thi hành, công tác quản lý và sử dụng đất đã đạt được những kết quả quan trọng. Quản lý nhà nước về đất đai được tăng cường và có hiệu lực, hiệu quả cao hơn. Thị trường bất động sản, trong đó có thị trường quyền sử dụng đất phát triển tương đối nhanh; thể chế, chính sách cho phát triển thị trường từng bước được hoàn thiện. Quyền và nghĩa vụ của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được trao quyền sử dụng đất được bảo đảm và phát huy. Công tác thanh, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về đất đai, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai có nhiều chuyển biến tích cực; nhiều vụ việc tham nhũng, vi phạm chính sách, pháp luật đất đai được xử lý nghiêm minh; đơn thư khiếu nại về đất đai có xu hướng giảm.

Quang cảnh hội nghị tại Bộ Tài nguyên và Môi trường

Tại buổi làm việc, các đại biểu đa số nhất trí với Dự thảo Luật Đất đai do Bộ TN&MT xây dựng và cho rằng các quy định của Dự thảo sẽ tháo gỡ, xử lý được các bất cập trong thực tiễn, giải quyết được các xung đột giữa Luật Đất đai với các Luật liên quan. Đồng thời, 21 tỉnh, thành phố đã cho ý kiến các vấn đề còn ý kiến khác nhau của Dự thảo như: Quy hoạch sử dụng đất; thu hồi đất, bồi thường; chế độ sử dụng đất nông nghiệp; hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp; thu tiền sử dụng đất; xác định giá đất; xây dựng cơ sở dữ liệu về đất đai.

Tại tỉnh Sơn La, căn cứ tình hình thực tế tại địa phương, Sơn La đã có một số kiến nghị, đề xuất tại một số nội dung. Thứ nhất, về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy định về quy hoạch phải mang tính tầm nhìn, tổng thể, linh hoạt; cần có quy định bổ sung cho phép điều chỉnh cục bộ quy hoạch sử dụng đất khi có sự thay đổi về chỉ tiêu sử dụng đất trong khu chức năng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.

Thứ 2, công tác thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng, đề nghị mở rộng, bổ sung thêm một số trường hợp thu hồi đất để thống nhất với quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Đầu tư, đồng thời khai thác hiệu quả quỹ đất vùng phụ cận kết cấu hạ tầng theo quy hoạch.

Việc mở rộng các trường hợp thu hồi đất gồm thu hồi đất theo quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất vùng phụ cận của dự án hạ tầng kỹ thuật, xây dựng, chỉnh trang đô thị, khu dân cư nông thôn để đấu giá quyền sử dụng đất, thu hồi đất theo phương án sắp xếp lại, xử lý tài sản công đã cơ bản giải quyết được nút thắt trong công tác giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án trọng điểm hiện nay; và giải quyết các vướng mắc trong thực hiện Luật Quản lý tài sản công, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu.

Thứ 3, việc sử dụng đất thông qua hình thức nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất để sản xuất, kinh doanh, đề nghị bãi bỏ quy định này. Nhằm đảm bảo công bằng đối với người sử dụng đất có đất bị thu hồi khi triển khai các dự án (dự án từ nguồn vốn đầu tư công và từ nguồn vốn của nhà đầu tư).

Thứ 4, về cho thuê đất, tỉnh Sơn La kiến nghị, hình thức thuê giữ nguyên như quy định hiện hành tại Điều 172 Luật Đất đai năm 2013 cho phép người sử dụng đất được lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất. Theo quy định hiện hành, cho phép người sử dụng đất được quyền lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất mà không giới hạn lĩnh vực đầu tư và địa bàn đầu tư, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích của người sử dụng đất. Quy định không cho phép người sử dụng lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất một lần sẽ hạn chế quyền của người sử dụng đất (thế chấp, góp vốn, chuyển nhượng quyền sử dụng đất).

Thứ 5, về điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với dự án đầu tư có sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, Sơn La đề xuất phân cấp thẩm quyền quyết định của Thủ tướng Chính phủ cho địa phương, đặc biệt là cho HĐND cấp tỉnh cho phép chuyển mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng trong chỉ tiêu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và đề xuất quy định định mức cao hơn, tránh tình trạng tách dự án để lách luật.

Lê Hằng – Phòng Đất đai và Đo đạc bản đồ