Thông tin về ô nhiễm môi trường do chế biến tinh bột sắn quy mô hộ gia đình tại vị trí tiếp giáp suối Xà Vịt, xã Nà Ớt, huyện Mai Sơn được báo điện tử Sơn La đăng tin vào hồi 18h30’ngày 10/3/2022. Sau khi nhận được thông tin phản ánh, Sở Tài nguyên và Môi trường nhận thấy đây là vụ việc có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường ở mức cao, do tính chất chất thải từ quá trình sản xuất chế biến tinh bột sắn và vị trí sản xuất, chế biến ở khu vực trũng, thấp, ngay sát suối có lưu lượng dòng chảy thường xuyên, liên tục. Do đó, với tinh thần khẩn trương, lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức họp, thống nhất các nội dung chỉ đạo: (1) ban hành văn bản khẩn đối với UBND huyện Mai Sơn về thực hiện các nội dung xác minh, làm rõ đối tượng, hành vi, mức độ vi phạm và phạm vi, quy mô,  mức độ tác động của ô nhiễm môi trường; trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan; (2) thành lập tổ công tác hiện trường xuống kiểm tra thực địa, ghi nhận hiện trạng và hướng dẫn các giải pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm; (3) thành lập tổ quan trắc, lấy mẫu thuộc Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường để phân tích, đánh giá các thành phần chất thải, nước thải đối chiếu với quy chuẩn hiện hành để làm căn cứ xác định tính chất, mức độ của hành vi vi phạm.

Theo kết quả kiểm tra tại hiện trường cho thấy, cơ sở sản xuất thuộc quyền quản lý của ông Bùi Công Huấn và ông Hoàng Văn Tam; cơ sở chưa có các hồ sơ, văn bản cho phép của cơ quan có thẩm quyền liên quan đến lĩnh vực môi trường. Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở đã dừng mọi hoạt động thu mua, sản xuất, chế biến. Tuy nhiên, nước thải, bã thải sắn hiện còn đang lưu chứa tại 7 hố đất không lót bạt chống thấm nằm sát ven suối Xà Vịt.

Nước thải, chất thải từ quá trình sơ chế được lưu giữ tại các hố không chống thấm

Để kịp thời khắc phục hiện tượng ô nhiễm, Đoàn kiểm tra đã yêu cầu chủ cơ sở tập trung thực hiện ngay các biện  pháp: (1) bơm toàn bộ nước thải sang bể chứa có lót bạt HDPE số 1; (2) nạo vét toàn bộ bùn thải dưới đáy hố, bã thải sắn sang bể có lót bạt HDPE số 2; (3) pha chế phẩm sinh học bổ sung vào các bể chứa có lót bạt để tăng khả năng phân hủy và xử lý nước thải, chất thải; (4) tiến hành cắm biển và che phủ bề mặt của 02 hồ chứa có lót bạt HDPE để giảm thiểu việc phát tán mùi ra môi trường không khí và giảm nguy cơ tai nạn cho người và vật nuôi; (5) bố trí nhân lực, vật vực tiếp tục san gạt, thanh thải lòng suối trả lại hiện trạng đất trước khi vi phạm; (6) chịu trách nhiệm chi trả toàn bộ chi phí hoàn phục môi trường do hoạt động vi phạm gây ra.

Bơm hút nước thải lên hồ chứa có lót bạt HDPE số 01

Xúc toàn bộ bã thải lên lưu chứa tại hồ có lót bạt HDPE số 02

Dưới sự vào cuộc quyết liệt của Đoàn công tác Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Mai Sơn và chính quyền cấp xã, đến sáng ngày 13/3/2022, chủ cơ sở đã cơ bản thực hiện các nội dung khắc phục ô nhiễm: toàn bộ lượng chất thải, bã thải, bùn thải đã được đưa về tập kết tại 02 hồ chứa có lót bạt chống thấm HDPE và được pha chế phẩm sinh học để xử lý; 07 hố đất ven suối đã được san gạt trả lại hiện trạng; cơ sở đang tiếp tục cử người theo dõi, dọn dẹp vệ sinh và tiếp tục thực hiện các giải pháp khắc phục ô nhiễm do Đoàn công tác chỉ đạo, giám sát.

Toàn bộ khu vực các hố đất chứa nước thải, bã thải đã được dọn dẹp, san gạt lại nguyên trạng

Chiều ngày 14/3/2022, đoàn kiểm tra của UBND huyện tiếp tục mời chủ cơ sở lên làm việc, thiết lập biên bản và xác định các hành vi vi phạm làm cơ sở xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Tại văn bản số 830/STNMT-QLMT ngày 10/3/2022 của Sở Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị UBND huyện Mai Sơn: Kiểm tra, xác minh, làm rõ các nội dung về thời điểm, tình trạng hoạt động chế biến tinh bột sắn; các hồ sơ pháp lý về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước theo quy định; mức độ, tình trạng ô nhiễm môi trường do chất thải của cơ sở chế biến tinh bột sắn gây ra; mức độ tác động tới hoạt động của cộng đồng dân cư xung quanh; Việc xử lý đối với kiến nghị của người dân bản Ớt Chả về cơ sở chế biến tinh bột sắn hoạt động gây ô nhiễm môi trường; giám sát đình chỉ hoạt động sản xuất, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.Đồng thời tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc để xảy ra hoạt động chế biến tinh bột sắn trên địa bàn xã Nà Ớt không đúng quy định, gây ô nhiễm môi trường, nguồn nước; tổng hợp, báo cáo kết quả thực hiện về sở Tài nguyên và Môi trường trong ngày 15/3/2022./.

Lê Hằng – PGĐ sở TN&MT